بررسی روابط چندگانه میان یادگیری سازمانی، توانمندسازهای تعالی سازمانی و قابلیتهای چابکی سازمانی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی شهر اصفهان

چکیده یکی از راهکارهای واکنش به تغییر و تحولات سریع محیط و پاسخ گویی به نیازهای مشتریان در دانشگاه چابکی می باشد. با توجه به ابعاد گسترده ی چابکی در دانشگاه و نقش بسزایی که یادگیری و تعالی سازمانی در ایجاد و توسعه ی چابکی دارند هدف از این پژوهش تعیین روابط چندگانه میان یادگیری سازمانی، توانمندسازهای تعالی سازمانی و قابلیتهای چابکی سازمانی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی شهر اصفهان بوده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعهی آماری شامل 1745 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاههای دولتی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1392- 1391 بود که از این جامعه تعداد 291 نفر به عنوان نمونه با روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب گردیده و مورد مطالعه قرار گرفتند. دادهها به وسیلهی سه پرسش نامه جمع آوری گردید، پرسشنامهی یادگیری سازمانی گومژ و همکاران (2005) مشتمل بر 16 سوال که مولفههای تعهد مدیریت، دید سیستمی، فضای باز و آزمایشگری، انتقال و یکپارچگی دانش را مورد سنجش قرار داد، پرسشنامهی توانمندسازهای تعالی سازمانی بر اساس مدل efqm (2010) مشتمل بر 25 سوال که مولفههای رهبری، استراتژی، کارکنان، شرکاء و منابع، فرایندها، محصولات و خدمات را مورد سنجش قرار داد و پرسشنامهی قابلیتهای چابکی سازمانی بر اساس مدل چابکی سازمانی ژانگ و شریفی (2000) مشتمل بر 25 سوال که مولفههای پاسخگویی، شایستگی، انعطافپذیری و سرعت را مورد سنجش قرار داد. روایی پرسشنامهها به صورت محتوایی و سازه مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامهها با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. پایایی پرسشنامهی یادگیری سازمانی 89/0، توانمندسازهای تعالی سازمانی 93/0، قابلیتهای چابکی سازمانی 92/0 بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای spss و amos و در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت که در سطح توصیفی از آماره های فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه(همزمان)، تحلیل واریانس و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده گردید. یافتههای پژوهش نشان داد رابطهی مثبت و معنیداری بین یادگیری سازمانی و قابلیتهای چابکی سازمانی و بین یادگیری سازمانی و توانمندسازهای تعالی سازمانی وجود دارد(05/0p?). همچنین بین توانمندسازهای تعالی سازمانی و قابلیتهای چابکی سازمانی رابطهی مثبت و معنیداری مشاهده شد(05/0 p?). براساس نتایج تحلیل رگرسیون بین ابعاد یادگیری سازمانی، توانمندسازهای تعالی سازمانی و قابلیتهای چابکی سازمانی رابطهی چندگانهای مشاهده گردید. تفاوت بین میانگین نظرات اعضای هیأت علمی در خصوص یادگیری سازمانی با رشته تخصصی، وضعیت استخدامی و دانشگاه محل خدمت معنیدار بوده(05/0p?)، همچنین بین میانگین نظرات اعضای هیأت علمی در خصوص توانمندسازهای تعالی سازمانی با جنسیت و وضعیت استخدامی و قابلیتهای چابکی سازمانی با جنسیت، رشته تخصصی و وضعیت استخدامی تفاوت معنیدار بوده است. نتایج برازش مدل پژوهش نیز نشان داد که دادههای پژوهش با مدل مفهومی پژوهش برازش دارد و مدل تأیید میشود. با توجه به نتایج پژوهش چابکی برای دانشگاه ها از اهمیت شایانی برخوردار است و مدیران دانشگاه های دولتی شهر اصفهان می توانند با ایجاد و تقویت فضای یادگیری و توجه به توانمندسازهای تعالی و بهبود کیفیت در دانشگاه به سمت چابکی گام بر دارند. واژگان کلیدی: یادگیری سازمانی، توانمندسازهای تعالی سازمانی، قابلیتهای چابکی سازمانی، اعضای هیات علمی دانشگاه